UYGUN - PRATİK DEFTER - TÜRKÇE 8. SINIF

117 4. BÖLÜM: PARAGRAFTA ANLAM 5. Bir canlı öldüğünde çoğunlukla çürür ve uzun zaman sonra geride canlıdan hiçbir iz kalmaz. Ancak koşullar uygun olduğunda bir fosil oluşabilir. Fosilleşme birden fazla farklı şekilde gerçekleşse de bunlardan en yaygını “permineralizasyon” adı verilen fosilleşme türüdür. Bu fosilleşme türünün ger- çekleşebilmesi için öncelikle ölen organizmanın üzerinin hızlı bir şekilde kum veya çamurla kaplan- ması gerekir. Bunun gerçekleşmesi için en uygun koşullar karadan ziyade deniz tabanında oluşur. Çünkü fiziksel ve kimyasal ayrışma sonucu sürekli karadan denize taşınan tortullar deniz tabanında birikir ve ölen organizmaların korunmasına yol açarlar. Mikroorganizmalar, ölen canlıların çoğunlukla organik maddelerden oluşan yumuşak dokularının hız- la çürümesini yani kimyasal olarak parçalanmasını sağlar. Çoğunlukla inorganik maddelerden oluşan kemik ya da kabuk ise kolayca çürümez ve üzerleri tortullarla örtülür. Ölü organizmanın üzerinde biriken tortul miktarı arttıkça kendi ağırlığı altında sıkışan bu birikintiler zamanla kemik ve kabuklarla birlikte katılaşır. Yer altı sularında çözünmüş hâlde bulunan kalsiyum, demir ve silisyum gibi mineral- ler ölmüş canlının kalıntılarındaki boşluklara dolar ve burada kristalleşir. Bu şekilde zamanla taşlaşan organizma fosilleşmiş olur. Bu metinde “fosilleşme” ile ilgili; I. Birden fazla şekilde gerçekleşebildiği ve en yaygın türünün ne olduğu, II. Hangi türlerin nasıl ve ne kadar süreyle fosilleşebildikleri, III. Oluşumunda yer altı sularında yer alan bazı minerallerin de etkili olduğu, IV. Gerçekleşmesi için en uygun koşulların olduğu yer ve bunun sebebi ifadelerinden hangisine değinilmemiştir? A) I B) II C) III D) IV UYGUN PRATİK DEFTER TÜRKÇE 8