UYGUN - PRATİK DEFTER - TÜRKÇE 8. SINIF

4. BÖLÜM: PARAGRAFTA ANLAM 106 ÖRNEK Serin ve karanlık eylül gecesinin yıldızsız seması altında Selanik, sanki gündüzki heyecanlardan, gürültülerden yorulmuş gibi baygın ve sakin uyumaktadır. Rıhtım tenhadır. Olimpos Polos’ın, Kris- tal’in, diğer küçük gazinoların lambaları çoktan sönmüştür. Tramvay yolunu tamir için yığılmış parke taşlarının ilerisinde, denize inen küçük merdivenin başında hareketsiz bir bölge dimdik durmaktadır. Bu parçanın anlatım özellikleri ile ilgili, * Yalınlık ilkesine uymamaktadır çünkü Selanik kişileştirilmiş, söz sanatlarına ve mecazlı anlatımla- ra başvurulmuştur. * Tutarlılık ilkesine uygundur çünkü anlatım mantıklı bir sıra ile yapılmış, konudan sapılmamıştır. * Akıcılık ilkesine uymamaktadır çünkü söylenmesi güç yabancı sözcüklere yer verilmiştir. gibi yorumlar yapılabilir. Anlatım Özellikleri (İlkeleri) Duruluk Gereksiz sözcüklerin olmamasıdır. Özgünlük Anlatımın anlatıcıya özgü özellikler taşımasıdır. Başkasından etkilenme söz konusu değildir. Özlülük Az sözle çok şey anlatmaktır. “Yoğunluk” da denir. Millîlik Anlatımın bir milletle ilgili olmasıdır. “Ulusallık” da denir. İçtenlik Anlatılanın yürekten, sıcak ve samimi olmasıdır. Sadelik (Yalınlık) Anlatılanın süsten, kapalılıktan, sanatlı söyleyişten uzak olmasıdır. Evrensellik Bir olay ya da durumun bütün insanlığı ilgilendirmesidir. Üslup Yazarın dili kullanma şeklidir. İçerik Bir yazıda anlatılan konudur. Akıcılık Bir yazının kolay söylenip okunmasıdır. Tutarlılık Paragraftaki cümlelerin anlamca birbiriyle uyuşması, birbirini tamamla- ması, çelişkili ifadelerin bulunmamasıdır. Doğallık Olayların olduğu gibi anlatılması, yapaylığa kaçılmamasıdır. Açıklık Bir paragraftan herkesin aynı anlamı çıkarmasıdır. Sürükleyicilik Paragrafın konusu bakımından okuru alıp götürmesidir. Doğruluk Paragrafın dil bilgisi kurallarına ve anlam özelliklerine göre doğru olma- sıdır. www.sadikuygun.com.tr