UYGUN - PRATİK DEFTER - İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8. SINIF

6. ÜNİTE: ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI 236 • Lozan’a göre Boğazlar bölgesinin silahsızlandırılması ve Boğazların ......................... bir komisyon tara- fından idare edilmesi kararı alınmıştır. • Bu iki durum Türkiye’nin ......................... haklarını kısıtlamıştır. • Antlaşma ile Boğazlar askerden arındırılmış, bölgenin kontrolü için uluslararası Boğazlar Komisyonu kurulmuştur. • Dünya siyasetinde yaşanan yeni gelişmeler Boğazlar bölgesinde yeni düzenlemeler yapılmasını zorun- lu hâle getirmiştir. • Türkiye; ✓ Boğazlar bölgesini ......................................, ✓ Buralarda ...................................... bulundurmayı, ✓ ....................................................... kaldırılmasını istiyordu. Türkiye’nin Bu İsteklerinin Nedenleri: • İtalya’nın Rodos ve 12 Adayı silahlandırması, • İtalya’nın Habeşistan’a asker çıkarması, • Almanya’nın Ren bölgesini silahlandırması, • Japonya’nın Milletler Cemiyetinden ayrılması, • Türkiye’nin egemenlik haklarını korumak ve Boğazlarda hâkimiyet kurmak istemesi etkili olmuştur. 22 Haziran 1936’da İtalya hariç Lozan’a katılan tüm devletler Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ni imzalamış- tır. İtalya antlaşmayı daha sonra imzalamıştır. Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne Göre: • Boğazlar Komisyonu kaldırılarak Boğazların yönetimi tamamen Türkiye’ye bırakılacak. • Boğazlar kesin olarak Türk hâkimiyeti altında olacak. • Türkiye Boğazların her iki tarafını silahlandırabilecek. • .................... zamanında ticaret gemileri Boğazlardan serbestçe geçebilecek. • .................... zamanında Boğazlar kapatılacak ve savaş gemilerinin geçişi belirli şartlara göre yapılacak. ✓ Bu sözleşme ile millî hâkimiyetimizi engelleyen bir durum daha ortadan kaldırıldı. ✓ Türkiye’nin uluslararası alanda saygınlığı ve önemi arttı. ✓ Türkiye’nin sınır güvenliği sağlandı. ✓ Boğazlar Sorunu Misakımillî’ye uygun olarak çözümlendi. Tarihte birçok defa tartışma ve ihtiras sebebi olan Boğazlar, artık tam anlamı ile Türk ege- menliği altında, yalnız ticaret ve dostluk ilişkilerinin ulaşım yolu hâline gelmiştir. Montrö Boğazlar Sözleşmesi (20 Temmuz 1936) www.sadikuygun.com.tr uluslararası askerî kuvvet silahlandırmayı Boğazlar Komisyonu’nun Barış Savaş egemenlik