UYGUN - PRATİK DEFTER - İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8. SINIF

3. ÜNİTE: MİLLÎ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM 109 İ ngiltere; Kafkas ve Doğu Anadolu’da bağımsız bir Ermenistan Devleti kurdurarak Rusların, Akdeniz ve Basra Körfezi’ne inmesini engellemeyi hedefliyordu. Rusya, Doğu Anadolu ve Çukurova’da yaşayan Ermenilerin kendi himayesinde bir devlet kur- masını sağlayarak Akdeniz’e çıkmayı hedefliyordu. • Büyük devletlerin desteğini alan Ermeniler, Osmanlı Devleti’ne isyan ettiler. • I. Dünya Savaşı’ndaki tutumlarından dolayı Ermeniler .................. Kanunu ile daha güvenli olan güney illerine gerekli önlemler alınarak göç ettirildi. • ............................... Antlaşması’ndan sonra Ermeniler .................. Anadolu’da saldırı hazırlığına girdiler. Bunun üzerine 15. Kolordu Komutanı ........................................., Ermenilerin hazırlığını Mustafa Kemal Paşa’ya bildirdi. Mustafa Kemal Paşa, Kâzım Karabekir Paşa’yı Doğu Cephesi komutanlığına atadı. • Ermenilerin Osmanlı topraklarına saldırıları üzerine karşı saldırıya geçen Kâzım Karabekir Paşa, Erme- nileri ağır bir yenilgiye uğrattı. Sarıkamış, Kars ve Gümrü geri alındı. Ermeni Hükûmeti savaştan çekil- mek zorunda kaldı. Bunun üzerine 2–3 Aralık 1920 tarihinde Ermenilerle .................. Barış Antlaşması imzalandı. 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir, Mondros Ateşkes Antlaşması’na uymayarak komutası altındaki askerleri terhis etmemiştir. Böylece Doğu Cephesi’ndeki savaşlar, Osmanlıdan kalma düzenli ordu birlikleri ile yapılmıştır. Gümrü Antlaşması’na göre: • Türk - Ermeni sınırı Aras Nehri – Çıldır Gölü hattına kadar uzanacak. • Kars ve çevresi TBMM Hükûmeti’ne verilecek. • Ermenistan; ............................... ve ............................... tanıyacak Sevr Antlaşması’nı tanımayacak, Doğu Anadolu’ya yönelik iddialarından vazgeçecek. • Ermenistan, Türkiye’ye karşı hiçbir düşmanca harekette bulunmayacaktı. Gümrü Antlaşması’nın Önemi • Halkın TBMM’ye olan güveni artmıştır. • TBMM’nin uluslararası alandaki ............................... askerî ve siyasî başarısıdır. Bu durum TBMM’nin, Türk ulusunun temsilciliğini üstlendiğini gösterir. • TBMM’yi ve Misakımillîyi tanıyan ilk devlet ............................... olmuştur. • Ermeniler, Doğu Anadolu üzerindeki toprak isteklerinden vazgeçmişlerdir. Bu durum ............................. ....................................... uygulanamayacağını ortaya koymuştur. • Doğu Cephesi büyük ölçüde kapanmış, buradaki birliklerin bir kısmı ............ Cephesi’ne gönderilmiştir. Bu durum, Batı Cephesi’nin güçlenmesini ve Yunan kuvvetleri ile etkili mücadele yapılmasını sağlamıştır. UYGUN PRATİK DEFTER T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8 Mondros Ateşkes Kâzım Karabekir Paşa Doğu Tehcir Misakımillî’yi TBMM’yi ilk Ermenistan Sevr Antlaşması’nın Batı Gümrü