UYGUN - PRATİK DEFTER - FEN BİLİMLERİ 8. SINIF

6. ÜNİTE: ENERJİ DÖNÜŞÜMLERİ VE ÇEVRE BİLİMİ 272 Karbon elementi ......................................., ........................................ ve .................................... olayları ile tekrar atmosfere karışır. Canlılar solunum yaparken ayrıştırıcılar ise canlı atıklarını ve ölülerini parçalarken karbondioksit gazı çıkarır. Ayrıca canlıların yapısında karbon olduğu için toprak altında milyonlarca yıl kalan ölü organizmalar ............................................ dönüşür. Bu fosil yakıtların ve odun gibi maddelerin ....................................... sonucunda yine karbon içerikli gazlar açığa çıkar. Karbonun bu şekilde canlı ve cansız varlık arasındaki dolanımına ......................................... denir. Doğada gerçekleşen fotosentez olayı ile solunum, yanma ve çürüme olayları karbon elementi- nin dengede kalmasını sağlar. Çıkmış Soru Bu hipotezin doğru olup olmadığını anlamak için şekildeki düzeneğin yeterliliği ile ilgili aşağıdaki- lerden hangisi doğrudur? A) Bu düzenek kesinlikle yeterlidir çünkü mum vardır. B) Bu düzenek kesinlikle yeterlidir çünkü K canlısı vardır. C) Yeterli değildir çünkü bu düzeneğin yanında, K canlısının olmadığı ve diğer özellikleri aynı olan başka bir düzeneğin de bulunması gerekir. D) Yeterli değildir çünkü bu düzeneğin yanında, mu- mun olmadığı ve diğer özellikleri aynı olan başka bir düzeneğin de olması gerekir. Klorofil taşıyan K canlısı ile ilgili şu hipotez öne sürül- müştür: Hipotez: K canlısı bulunduğu ortama oksijen verir. Bu hipotezin doğru olup olmadığını anlamak amacıyla yapılacak bir deneyde mumun yanma süresi ölçüle- cektir. www.sadikuygun.com.tr solunum çürüme yanma yanması fosil yakıtlara karbon döngüsü Yanma olayı sırasında ortamdan oksijen alınır ve ortama karbon- dioksit verilir. K canlısı fotosentez yaparak ortama oksijen veriyorsa yanma süresi uzayacaktır. Ancak hipotezin doğruluğunu kanıtlamak için bu düzenek yeterli değildir. Ya- nıt C’dir.