UYGUN - BİLGİLİ ÖN TEST - İNKİLAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK 8. SINIF

www.sadikuygun.com.tr SADIK UYGUN YAYINLARI www.sadikuygun.com.tr www.sadikuygun.com.tr Devletçilik - Laiklik - İnkılapçılık - 1 04 4. ÜNİTE BİLGİ: Atatürk’ün devletçilik anlayışı doğrudan ekonomiyle ilgilidir. Bu ilke gereğince özel sektörün yapamadığı yatırımlar devlet eliyle gerçekleştirilir. Devletçilik ilkesinin benimsenmesinde Osmanlı Devleti’nden borç yüklü bir ekonominin devralınması ve 1929 yılında dünya- da büyük bir ekonomik krizin meydana gelmesi etkili olmuştur. Devletçilik ilkesi doğrultusunda: a) Ekonomi alanında; • Devlet ve vatandaş iş birliği yaptı. • Yabancıların elindeki işletmeler millîleştirildi. • Planlı ekonomiye geçildi. • Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı hazırlandı. • Özel sektör desteklendi. • Teşvik-i Sanayi kanunu çıkarıldı. • 1929 Ekonomik Bunalımının etkileri azaltıldı. • Büyük sanayi kuruluşları, fabrikalar ve bankalar açıldı. • Ekonomik kalkınma sağlandı. b) Sosyal alanda; • Okullar, üniversiteler ve spor tesisleri açıldı. • Adalet ve güvenlik sağladı. • Konservatuvarlar açıldı. • Ulaşım alanında gelişmeler yaşandı. 1 Devletçilik ilkesi doğrultusunda vatandaş- ların sosyal haklarını düzenlemek için bazı yatırımlar yapılır. Buna göre aşağıdaki yatırımlardan hangi- si sosyal alanda yapılmıştır? İTA. 8.4.1 A) Sümerbank’ın açılması B) Devlet Balesinin açılması C) Demir yolu yapılması D) Karabük Demir - Çelik Fabrikasının açıl- ması 2 Bu ilke; • Özel sektörün yetersiz olması, • 1929’da büyük bir ekonomik bunalımın yaşanması, • Halk arasında gelir dağılımının eşit yapı- labilmesi için uygulanmıştır. Bu bilgilerde Atatürk ilkelerinden hangisi- ne vurgu yapılmıştır? İTA. 8.4.1 A) Cumhuriyetçilik B) Milliyetçilik C) Laiklik D) Devletçilik 3 Türkiye’nin uyguladığı devletçilik sistemi, Türkiye’nin ihtiyaçlarından doğmuş, Türkiye’ye özgü bir sistem- dir. Devletçiliğin bizce anlamı şudur: Kişilerin özel te- şebbüslerini ve şahsi faaliyetlerini esas tutmak fakat büyük bir milletin ve geniş bir memleketin bütün ihti- yaçlarını ve çok şeylerin yapılmadığını göz önünde tutarak memleket ekonomisini devletin eline almaktır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, Türk vatanında asırlar- dan beri kişisel ve özel teşebbüslerle yapılamamış olan şeyleri bir an önce yapmak istedi. Kısa bir za- manda yapmayı da başardı. (Bir gazete haberi, 23.08.1935) Verilen gazete haberine bakılarak devlet- çilik ilkesi ile ilgili, I. Ekonomik yatırımların devlet eliyle yapıl- masını öngörür. II. Çeşitli ihtiyaçlar sonucunda ortaya çık- mıştır. III. Özel teşebbüslerin ekonomik alanda ya- tırım yapmasına karşıdır. yargılarından hangileri söylenebilir? İTA. 8.4.1 A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III BİLGİ: Laiklik: Akıl ve bilimin öncülüğünde din ve devlet işleri- nin birbirinden ayrı tutulmasına, herkese din ve vicdan özgür- lüğü sağlanmasına denir. Laiklik ilkesi doğrultusunda: a) Yönetim alanında; • TBMM açılmıştır. • Saltanat kaldırılmıştır. • Halifelik kaldırılmıştır. b) Hukuk alanında; • Mecelle Kanunu kaldırıldı. Medeni Kanun kabul edildi. • Yeni anayasalar yapıldı. c) Eğitim alanında; • Karma eğitim sistemine geçildi. • Tevhid-i Tedrisat Kanunu kabul edildi. d) Toplumsal alanda; • Dinî kıyafetlerin dışarıda giyilmesi yasaklandı. • Dinî unvanların kullanılması yasaklandı. 4 Laiklik ilkesi doğrultusunda yapılan inkılap- lardan bazıları şunlardır: • Dinî unvanların kullanılması yasaklandı. • Şeri mahkemeler kaldırıldı. • Karma eğitim sistemine geçildi. Buna göre “laiklik” ilkesi aşağıdaki hangi alanda bir değişim getirmemiştir? İTA. 8.4.1 A) Toplumsal B) Hukuk C) Eğitim D) Siyasi