UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - SOSYAL BİLGİLER 7. SINIF

4. ÜNİTE www.sadikuygun.com.tr 118 BİLİM, TEKNOLOJİ VE TOPLUM YENİ NESİL TEST 76 1 Avrupa, bilimsel çalışmalar açısından karanlık bir dönemdeyken Müslüman bilim insanları bilgiye, deneysel uygulama- larla ulaşarak bilgiyi insanların hayat kalitesini artırmak için kullandılar. Her biri canlı birer ansiklopedi olan Müslüman araştırmacılar, bulgularını büyük bir hızla yazıya aktarmakta, ciltler dolusu kitaplar, geniş kütüphaneleri doldurmaktay- dı. Bu medeniyetin altın çağı, yani 8. yüzyıl ve 13. yüzyıl arasında kalan dönem, geçmiş dönemlerin bilgilerini yok olmaktan kurtarıyor, değiştiriyor, yeni keşier ilave ederek daha geniş ve zengin bir hâlde tüm dünyaya yayıyordu. Bu anlayışının özünde doğrudan gözlem ‚kri yatmaktaydı. Bir şeyin işleyişini anlamak için kendi gözünüzle görmeniz gerekiyordu ve ancak bundan sonra yazabilirdiniz. 10. yüzyılda yaşayan İbn-i Heysem, deneylerini tamamen karanlık bir odada yapmaktaydı. Tarihte teorilerini deney yaparak doğrulayan ilk kişiler arasında yer alan İbn-i Heysem, bilimsel yöntemin kilometre taşlarından birini ortaya koymuştur: “İnandığını ispatla!” Hristiyanlar 1085’te günümüzde İspanya’da bulunan Toledo şehrini Müslümanlardan aldılar. Buradaki bilgi zenginliği onları şaşkına çevirdi. Bu fetihten önce ellerinde Yunanca metinlerden bazı parçalar bulunuyordu ve bunların çoğu da sahteydi. Şimdiyse yıllardır önem duydukları bilgi ve metinlerin Müslümanların elinde olduğunu görmekteydiler. Üstelik bu bilgiler klasik Yunan ile sınırlı da değildi. Müslüman âlimler beş yüz yılı aşkın süre boyunca bu eserleri incelemiş, yeniden oluşturmuş ve önemli ölçüde geliştirmişti. Salim T.S. Al-Hassani, 1001 İcat Dünyamızda İslam Mirası, s.92-93 (Düzenlenmiştir.) Verilen metne bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? SB.7.4.3 A) Modern bilimin temelleri XI. yüzyıldan itibaren Müslümanlar tarafından atılmıştır. B) Orta Çağ’da Avrupa medeniyeti ile Türk-İslam medeniyeti arasında farklılıklar bulunmaktadır. C) Türk-İslam medeniyeti Avrupa’da karanlık çağ olarak adlandırdığımız dönemde altın çağını yaşamıştır. D) Müslüman bilim insanları çalışmalarında bilimsel yöntemleri kullanmışlardır. 2 Morse, ilk elektrikli telgraf denemesini 1844 senesinde Washington ile Baltimore arasına 65 kilometrelik bir hat çekimiyle yaptı. Osmanlı Devleti’nde ilk defa 1855 senesinde Kırım Savaşı sırasında Morse telgraf sistemini kullandı. Morse elektrikli telgrafın ilk halka açık sunuşunu 8 Şubat 1838’de Philadelphia’da bulunan Franklin Enstitüsü’nde bir bilim komitesinin karşısında gerçekleştirdi. Morse bu buluşu ile bir su kütlesi üstünden, demiryolu altından veya iletken herhangi bir şeyden sinyal gönderebilen radyo telgrafın icadına öncülük etti. Annesi doğuştan işitme engelli olan Graham Bell, sağırların sessizliğini ortadan kaldırmaya çalışıyordu. Babası işitme engellilere konuşmayı öğretmenin yollarını geliştirmeye çalıştı. Babasının ölümünden sonra onun çalışmalarını tanıtmak ve yaymak için çabalayan Bell, ABD'ye gitti. Ünü kısa sürede yayılan Bell, Oxford Üniversitesi’ne çağrıldı. İngiltere'deyken işitme ”zyolojisine ilişkin bir kitap okudu. Müzik sesinin tel aracılığı ile aktarılabileceği düşüncesi üzerine yoğunlaştı ve işitme engellilerin duymalarını sağlayacak aletler yapmaya girişti. İngiltere'den dönen Bell, Thomas Watson adlı bir elektrik mühendisi ile çalışmaya başladı. Bell ve Watson 1875 yılında sesin tel üzerinden iletildiğini gördü ve telefonun icadını gerçekleştirmiş oldu. Verilen metinden yola çıkarak bilimsel bilgi ve çalışmaların; I. Evrensellik II. Nesnellik III. Sistemli ve düzenlilik gibi özelliklerinden hangilerine ulaşılabilir? SB.7.4.4 A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I, II ve III Videolu çözümler için QR kodu okutunuz. Her Yenilik Geleceğimize Bir Katkıdır / Özgür Düşüncenin Bilime Katkısı