UYGUN - SPOTLU SORU BANKASI - TÜRKÇE 5. SINIF

ETKİNLİK YANIT ANAHTARI www.sadikuygun.com.tr 218 PARAGRAFTA ANLAM 3. BÖLÜM 67 UYGUN TÜRKÇE 5 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 22 Paragrafta Ana Düşünce Verilen metinlerden çıkarılabilecek ana düşünceleri örnekteki gibi yazınız. Eskişehir’in lületaşı çok ünlü- dür. Lületaşı kolay işlenebi- len bir kayaçtır. Eskiden beri takı ve süs eşyası yapımın- da kullanılır. Memleketlerin ellerindeki doğal zenginlikleri değerlendirmesi maddi ve kültürel açıdan çok önemlidir. Bodrum’un mandalinası öy- le her mandalinaya benze- mez. Bir kere müthiş lezzet- lidir, evet çekirdeklidir ama tadına doyum olmaz. Kabu- ğunu soydunuz mu ortalığı narenciye kokusu sarar. Sanırsınız ki havaya parfüm sıkılmış. Eskiden süngeri ile mandalina- sından pek başka bir şeyi yokmuş Bodrum’un. İnsanın insana gösterdiği en büyük güven, öğüt alıp vermektir. İnsan öğüdünü almaya hazır olduğu kişiye her şeyiyle güvenir. İnsan herkesin öğüdünü almak istemez çünkü herkese tam anlamıyla güvenilmez. Güvenilen insanların sözleri ve önerileri de her zaman değerlidir. Herkesin yapamadığı bir değerdir fedakârlık. İnsanın başkası uğruna sevdiği ve onu mutlu eden şeylerden vazgeçmesi zor bir durumdur. Bunu en çok yapan varlık annelerdir. İşte bu yüzden anneler en değerli ve en özeldir. Ana düşünce: Bodrum mandalinası diğerlerin- den farklıdır. Ana düşünce: ÖRNEK Ana düşünce: Ana düşünce: Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu PARAGRAFTA ANLAM 3. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 70 ETKİNLİK 23 Şiirde Ana Duygu / Paragrafta Konu / Başlık Aşağıdaki şiirlerin temalarını ( ana duygu ) yazınız. Temaları aynı olan şiirleri eşleştiriniz. Ne olursun oyuncakçı amca Bundan sonra böyle bizlere Oyuncak tüfekler yerine Ak yelkenli bir gemi Bir de süslü bebekler getir. Unutma e mi! Abdülkadir Bulut Ana Duygusu: ................................................ Sonbahar geliyor serçe Yuvanı ne yapacaksın? Ayva çiçek açmadan önce Meyvelerin içi geçecek Rüzgâr başka çeşit esecek Yağmurlarla ıslanacaksın. Hâlbuki ne kadar sıcaksın. Cahit Külebi Ana Duygusu: ................................................ Dün köprünün korkuluğuna dayadım elimi. Buz gibi Artık denize bakmak Serinletmiyor içimi Ne çare üşütüyor, İşten çıkınca karanlık basıyor İnsanların hâli daha telaşlı Herkesin dilinde aynı şey Odun derdi. Kömür derdi. Necati Cumalı Ana Duygusu: ................................................ Annenden öğrendiğinle yetinme Çocuğum Türkçeni geliştir. Dilimiz öylesine güzel ki Durgun göllerimizce duru Akar sularımızca coşkulu Ne var ki çocuğum Güzellik de bakım ister. Rıfat Ilgaz Ana Duygusu: ................................................ Hadi güneşi budayalım Daha çok ışısın diye Saçlarını kınalayalım ay dedenin Gençleşsin biraz. Top namlusundan saksı, Uçaklardan dönme dolap, Tüfeklerden fasulye sırığı yapalım. İşe yarasınlar. Bilgin Adalı Ana Duygusu: ................................................ Güzel dil Türkçe bize Başka dil gece bize İstanbul konuşması En saf en ince bize Yeni sözler gerekse Bunda da uy herkese Halkın söz yaratmada Yollarını benimse Ziya Gökalp Ana Duygusu: ................................................ Oyuncak sevgisi Oyuncak sevgisi Türkçe sevgisi Sonbaharın gelişi Türkçe sevgisi Sonbaharın gelişi PARAGRAFTA ANLAM 3. BÖLÜM www.sadikuygun.com.tr 66 ETKİNLİK 21 Paragrafta Ana Düşünce Aşağıdaki metni okuyunuz ve soruları yanıtlayınız. KURABİYE HIRSIZI Bir gece, kadının biri havaalanında bekliyordu. Uçağının kalkmasına daha epeyce zaman vardı. Havaala- nındaki dükkândan bir kitap ve bir paket kurabiye alıp kendisine oturacak bir yer buldu. Kendisini kitabına kaptırmış olmasına rağmen yanında oturan adamın olabildiğince cüretkâr bir şekilde aralarında duran pa- ketten kurabiye aldığını fark etti, ne kadar görmezden gelse de! Bir taraftan kitabını okuyup kurabiyesini yerken bir taraftan da gözü saatteydi. Kurabiye hırsızı kurabiyeleri yavaş yavaş tüketirken kadının kulağı da saat tik taklarındaydı ama tik taklar sinirlenmesini yine de engellemiyordu. Kendi kendine düşünüyor- du: "Kibar bir insan olmasaydım şu adamın gözünü morartırdım!" Kurabiyeye her uzandığında adam da elini uzatıyordu. Sonunda pakette tek bir kurabiye kalınca bakalım şimdi ne yapacak, dedi kendi kendine. Kurabiye hırsızı adam yüzünde asabi bir gülümsemeyle son kurabiyeye uzandı ve kurabiyeyi ikiye böldü. Kadın kurabiyeyi adamın elinden kapar gibi aldı ve: "Aman Tanrım, ne cüretkâr ve ne kaba adam üstelik bir teşekkür bile etmiyor!" diye düşündü. Hayatında bu kadar sinirlendiğini anımsamıyordu. Uçağın kalka- cağı anons edilince derin bir nefes aldı ve rahatladı. Eşyalarını topladı ve çıkış kapısına yürüdü. Kurabiye hırsızına dönüp bakmadı bile. Uçağa bindi ve rahat koltuğuna oturdu. Daha sonra kitabını almak üzere çantasına uzandı. Birden gözleri şaşkınlıkla açıldı. Gözlerinin önünde bir paket kurabiye duruyordu! Çaresizlik içinde inledi. Bunlar benim kurabiyelerimse ötekiler de onundu ve benimle her bir kurabiyesini paylaştı! Üzüntüyle, özür dilemek için çok geç kaldığını anladı. Kaba ve cüretkâr olan kurabiye hırsızı kendisiydi. (Cüretkâr: Düşüncesizce her işe atılan kişi) Valerie Cox a Metne göre kadının adama sinirlenmesinin nedeni nedir? ................................................................................................................................................................... b Metne uygun başka bir başlık yazınız. ................................................................................................................................................................... c Siz metindeki kadının yerinde olsanız ne yapardınız? ................................................................................................................................................................... d Metnin vermek istediği mesaj nedir? Yazınız. ................................................................................................................................................................... Adamın izin almadan kurabiyelerinden yemesi Öğrenci yorumu Öğrenci yorumu Emin olmadan hiçbir insanı suçlamamalıyız. PARAGRAFTA ANLAM 3. BÖLÜM 71 UYGUN TÜRKÇE 5 SPOTLU SORU BANKASI ETKİNLİK 24 Şiirde Ana Duygu / Paragrafta Konu / Başlık Aşağıdaki paragra arın anahtar sözcüklerini belirleyiniz, anahtar sözcüklerden hareketle paragra a- rın konusunu ve başlığını yazınız. • • • • • Anahtar Sözcükler Paragrafın Konusu Astronotlar Tim Peake ve Tim Kopra 15 Ocak 2015’te bir güç ünitesini değiştirmek için Uluslararası Uzay İstasyonu’nun dışına çıkarak uzay yürüyüşü yaptılar. Tim Pe- ake ilk uzay yürüyüşünde bir de özçekim yaptı. Bu fotoğrafta Tim Peake’in başlığına yansıyan Dünya’yı, Uzay İstasyonu’nu ve astronot arkadaşını görebilirsiniz. Bilim Çocuk'tan • • • • • Anahtar Sözcükler Paragrafın Konusu Soğuğa dayanmanın en emin çaresi soğuğu sevmektir, derler. Hakikaten insan soğuğu aradığı zaman, ne kadar şiddetli olursa olsun, üzülmez. Hayatta zorluklara dayanmanın en emin çaresi de hayatı sevmektir. İnsan bir kere hayatı sevince onun bütün zorluklarına katlanır, hiçbiri ağır gelmez. Sizi çok seven anneniz nasıl sizin yüzünüze daima gülerek bakarsa siz de hayata öyle güler yüzle bakar, etrafınızdaki insanlara da neşe verir, hayatın bir kat daha güzelleşmesine hizmet edersiniz. Şevket Rado Uzayda Özçekim Sevginin Gücü Astronot Uzay Uzay yürüyüşü Dünya Özçekim Soğuk Çare Hayatı sevmek Güler yüz Neşe Uzay yürüyüşünde yapılan özçekim Hayatı Sevmek