UYGUN FASİKÜL - 5. SINIF TÜRKÇE

4. Paragrafın Akışını Bozan Cümleler: 5. Paragrafın İkiye Bölünmesi: Paragrafta yer alan cümleler kendinden önceki ve sonraki cümleyle hem anlam hem de yapı bakımından ilişkilidir. Dolayısıyla bir paragrafta dil ve düşünce bağlantısı iyi kurulmamışsa anlatımın akışı bozulur. Paragrafın içerisinde belirtilen düşünceden farklı bir düşünceye değinen cümleler düşüncenin akışını bozar. Çünkü paragrafı oluşturan cümleler anlamca birbirini tamamlamalıdır. Bir cüm- le, kendisinden önceki ya da sonraki cümlelerde üzerinde durulan kavram ve düşünce neyse o kavram ve düşünceden söz etmelidir. Örnek: Bazı paragrafların bir bölümünde bir düşünce veya konudan, başka bir düşünce veya konuya geçilmektedir. Bu tür paragraflarda, her zaman ikinci paragrafa geçildiğinin göstergesi olan, konuya bakış açısının değiştiği cümleyi bulmak gerekmektedir. Paragrafın ikiye bölünmesi ile ilgili sorularda ikinci paragrafın başlangıç cümlesinin “giriş cümlesi” özelliklerini taşıması gerekmektedir. (1) Kıvanç, en sevdiği kitabını alıp evinin denize karşı olan balkonuna geçti. (2) Kitabın içinden bir kâğıt çıkardı. (3) Bir süre sonra Kıvanç’ın telefonu çaldı. (4) Kâğıdın üzerinde “Seni Seviyorum Can Dostum” yazılıydı. Yukarıda verilen “3” numaralı cümle paragrafın anlam akışını bozmuştur. Bu paragraftaki “3” numaralı cümleden itibaren farklı bir konudan söz edildiği için paragraf bu cümleden itibaren ikiye ayrılabilir. (1) Penguenler, hem sevimli hem de son derece eğlenceli hayvanlardır. (2) Yavaş yavaş yürümeleri ama suda jet hızında yüzmeleri ile dikkat çekerler. (3) Penguenler öyle her yerde görebileceğimiz hayvanlar değildir. (4) Pek çok kişi pen- guenlerin “Kutuplar”da yaşadığını düşünür. (5) Evet, penguenler bir kutupta yaşar ama sadece Güney Kutbu’nda. (6) Kuzey Kut- bu’nda hiç penguen yoktur. (7) Üstelik çeşitli ülkelerdeki hayvanat bahçelerinde de hiç penguen yaşayamaz. (8) Onlar sadece doğal ortamlarında ve bir arada yaşayabilirler. 5. Sınıf Türkçe 21